Çıraklık
ÇIRAKLIK EĞİTİMİNDE AMAÇ NEDİR?
Çırak yaşında olup, okul sistemi dışında bulunan gençlere temel meslek eğitimi vermek ve bunları işe yerleştirmek, Çıraklık sistemine girecek gençlerin uygun meslek seçimine rehberlik yapmak, 14-18 yaş grubunda olup geleceğini bir işyerinde çalışarak kurmaya çalışan gençlere çıraklık sistemi yoluyla meslek eğitimi vermek, kurmaya çalışan gençlere çıraklık sistemi yoluyla meslek eğitimi vermek, İş hayatı içinde bulunup 14-18 yaş grubunda olan gençleri eğitim süresince sosyal güvenlik şemsiyesi altına almak, Ülke genelinde, çeşitli mesleklerde kalfalık ve ustalık standartlarını belirlemek, İşyerlerinde öğrenilemeyen iş ve işlemleri ders araç ve gereçleriyle zenginleştirilmiş laboratuar – atölyelerde öğretmek, Kalfa ve ustaların meslek kurslarıyla, mesleklerinde gelişmelerini sağlamak, Ustaların, işyerlerinde çırak öğrencilere sanatlarını daha iyi öğretmelerini sağlamak amacıyla “Usta Öğreticilik” kurslarıyla gelişmelerini sağlamak, İş hayatında çalışma disiplinini sağlamak, Eğitim kurumlarıyla iş hayatı arasında işbirliğini geliştirmek, iş hayatının belli bir düzene bağlanmasına katkı sağlamak, Yapılan işlerin teknolojisinin, kalitesinin ve veriminin yükselmesini sağlamak.
ÇIRAK OLMAK NE DEMEKTİR?
Çıraklık”, çıraklık sözleşmesi esaslarına göre bir meslek alanında mesleğin gerektirdiği bilgi, beceri ve iş alışkanlıklarını iş içerisinde geliştirmek için başlayan bir eğitim süresidir. Çıraklık sözleşmesinin imzalanması ile başlar, kalfalık belgesi alınınca sona erer.
KİMLER ÇIRAK OLABİLİR?
Aşağıdaki şartları taşıyan her kişi çırak olabilir.
14 yaşını doldurmuş olmak, 19 yaşından gün almamış olmak.
En az ilköğretim okulu mezunu olmak
Bünyesi ve sağlık durumu gireceği mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak.
Ancak, on dokuz yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar, yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek meslekî eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.
Ağır, tehlikeli veya özellik arz eden mesleklere alınacak çırakların öğrenim ve yaş durumu ilgili kuruluşların görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir.
Bu süreç çırak, velisi ve işveren tarafından imzalanan çıraklık sözleşmenin Mesleki Eğitim Merkezine teslim edilmesi ile başlar.
HER İŞYERİ ÇIRAK ÇALIŞTIRABİLİR Mİ ?
3308 Sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanunu’nun ilgili maddelerine göre her işletmenin çırak çalıştırması mümkün değildir. Herhangi bir işyerinin 3308 sayılı kanuna uygun olarak çırak çalıştırabilmesi için aşağıdaki özellikleri taşıması gerekmektedir.
Çırağın çalışacağı meslek dalı kanun kapsamında bulunmalıdır.
İşyerinde usta öğretici belgesi bulunan eleman olmalıdır.
Usta Öğreticilik belgesi bulunmayanlar yanlarında çırak çalıştıramazlar.
Ustalık belgesi bulunmayanların veya ustalık belgesi alma hakkına sahip olmayanların “ Usta Öğreticilik Kursları”na katılmaları mümkün olmadığından bu gibilerin aldıkları usta öğretici belgeleri çıraklık eğitimde işlem görmemektedir.
Bakanlıkça hazırlanan model sözleşme çırak, çırağın velisi ve işyeri yetkilileri tarafından imzalanmalı, işyerinin bağlı bulunduğu mesleki kuruluşa onaylatıldıktan sonra Mesleki Eğitim Merkezi Müdürlüğü’nce onaylanmalıdır.
Mesleğin özelliğine göre; işyerinde, çırağın sanatını öğrenebileceği miktarda makine ve takım bulunmalıdır.
İŞYERİMDE ÇIRAK ÇALIŞTIRMAYI DÜŞÜNÜYORUM NE YAPMALIYIM ?
İşyerinizde çırak yetiştirmeyi düşünüyorsanız öncelikle yapacağınız, iş durumunuzun çırak çalıştırmaya elverişli olup olmadığını değerlendirmektir. Bağlı bulunduğuz mesleki kuruluşlar, bu konuda size yardımcı olabilirler.
Bunun için kendinize şu soruları sorunuz;
Çırağın yetişeceği meslek dalı kanun kapsamında mıdır?
İşyerimde usta öğretici belgesi bulunan eleman var mıdır?
İşim gelişmeye ve çırak istihdam etmeye uygun mudur ?
İşe almayı düşündüğüm çırağın yaşı uygun ve en az ilköğretim tahsili yapmış mıdır?
Çırağa mesleği öğretebilecek yeterli alet ve makine var mıdır ?
Bu soruların cevabı evet ise
Gazete ilanları,
işyerlerinde ve çevresinde çalışanların yakınları ile,
Mesleki Eğitim Merkezi Müdürlükleri ile,
ÇIRAKLIK SÖZLEŞMESİ NEDİR, NASIL DOLDURULUR ?
İşletme, ilgili oda ve kurum iş birliği içinde, çıraklık eğitim programına devam edecek öğrenci/çırağın ücret ve sosyal haklarını belirleyen, kendisi veya velisi ile sözleşmede yer alan taraflarca imzalanan akde, SÖZLEŞME denir. Sözleşme çerçeve olarak Bakanlık tarafından matbu olarak hazırlanır.